Tachtigers

Die Tachtigers (Afrikaans: Tagtigers, ook bekend as die Beweging van Tachtig) was 'n radikale en invloedryke groep Nederlandse skrywers wat 'n nuwe benadering in die 19de eeuse Nederlandse letterkunde ontwikkel het. Hulle het in die 1880's saamgewerk in Amsterdam. Baie van hulle werke word vandag nog wyd gelees.

Die Tachtigers is so genoem bloot omdat hulle omstreeks 1880 aktief was. Die beweging was gebaseer op teenkanting teen dit wat die Tachtigers in hul era as die formalistiese en buitensporige styl van hoofstroomletterkunde beskou het, veral omdat hulle van mening was dat die styl begunstig is deur die oorheersende literêre tydskrif in Amsterdam, De Gids. Die Tachtigers het daarop aangedring dat styl met die inhoud moet ooreenstem, en dat intieme en werklike emosies slegs met 'n intieme en lewenswerklike skryfstyl uitgedruk kan word. In hierdie poging het hulle inspirasie ontvang van Shakespeare en die destydse onlangse Impressionistiese skilders en naturalistiese skrywers.

Nadat De Gids voortgegaan het om die meeste van hul voorleggings te verwerp, stig die Tachtigers hul eie mededingende literêre tydskrif, wat spottend De Nieuwe Gids genoem word, en wat die eerste keer in Oktober 1885 gepubliseer is. Twee van die stigtersredakteurs en gereelde bydraers was die digter en kritikus Willem Kloos en die digter, romanskrywer, dramaturg, essayis en psigiater Frederik van Eeden, wat albei deesdae algemeen beskou word as kanonieke grotes van die Nederlandse letterkunde. Die ander drie stigterslede en -redakteurs was F. van der Goes, Willem Paap, en Albert Verwey. Ander prominente Tachtigers wie se werke in De Nieuwe Gids verskyn het, was die literêre kritikus Lodewijk van Deyssel en die digter Herman Gorter, te wete die skrywer van die epiese gedig Mei, en wie waarskynlik die mees gelese Tachtiger is. Hy het ook 'n stigterslid van die Sosiaal-Demokratiese Party geword en was 'n prominente teoretikus van die sosiaal-demokratiese en raadskommunistiese bewegings.

'n Ander prominente romanskrywer, Louis Couperus, het sy eerste roman in 1889 gepubliseer en is diep beïnvloed deur die Tachtigers. Hy word gereeld as 'n Tachtiger aangehaal, alhoewel hy buite die Amsterdamse sosiale kring van die ware Tachtigers beweeg het.